Sylwester czyli dzień św. Sylwestra swoje początki bierze już w starożytnym Rzymie w którym celebrowano święto Kalendy. To właśnie od Kalendy wzięło się dzisiejsze słowo „kalendarz”, święto Kalendy Rzymianie obrali jako pierwszy dzień miesiąca zgodnie z początkiem nowego cyklu księżyca.
W Europie zwyczaj celebrowania Nowego Roku przyjął się w roku 1000, według nie tylko przekazywanych z pokolenia na pokolenie legend ale i kronikarzy 1 stycznia roku 1000 miała nastąpić apokalipsa i długo wieszczony koniec świata. Po północy ludzie tłumnie wyszli na ulicy świętując niespełnienie przepowiedni. Niezwykłe wydaje się jak długą i nieprzerwaną historią może pochwalić się zwyczaj świętowania w Nowy Rok, swoim zasięgiem obejmując w dzisiejszych czasach cały glob. Nie ma na świecie drugiego dnia który tak łączyłby mieszkańców Ziemi.
Bałkany słyną na przepięknych krajobrazów, dzikiej przyrody, gościnności, bogatej kultury, kuchni, niezliczonej ilości smaków, zapachów i namiastki orientu w Europie. Bałkany są nietypowe na skalę nie tylko europejską, długa i skomplikowana historia regionu zostawiła trwały ślad w jej dzisiejszych mieszkańcach i ich zwyczajach. Bałkany w dużej mierze zamieszkiwane są przez Słowian, którzy w wyniku najazdu Hunów (dzisiejsi Węgrzy) utracili kontakt z macierzą, konsekwencją czego utworzyła się oddzielna grupa określana mianem Słowian Południowych czyli Bośniaków, Bułgarów, Chorwatów, Czarnogórców, Macedończyków, Serbów i Słoweńców, których jak wiele łączy – język, historia, zwyczaje, kultura tak wiele i dzieli – religia, mentalność. Poza Słowianami na Bałkanach żyją również Albańczycy, Grecy, Turcy oraz Rumuni. Każde z tych narodów, mimo licznych podobieństw, doświadczeń historycznych, zachowało własną, unikalną kulturę i zwyczaje, w tym również i sylwestrowe. Jak na Bałkanach, zwanych niegdyś „beczką prochu” ze względu na różnorodność etniczną i religijną, spędza się sylwestra?
Choć w każdym kraju pewne zwyczaje sylwestrowo-noworoczne się różnią, wspólnym mianownikiem dla całych Bałkanów jest jednak zabawa. Huczna zabawa, taniec i śpiew bez ograniczeń do białego rana, zakrapiane lokalnymi trunkami są obowiązkiem każdego kto spędza imprezę sylwestrową na Bałkanach. Czego nie można odmówić mieszkańcom Bałkanów to na pewno temperamentu, gorącej krwi, mnóstwa pozytywnej energii i … mocnej głowy. Z pewnością nikt nie będzie się nudził!
Obecnie na Bałkanach, szczególnie w miastach, sylwestra spędza się podobnie jak w Polsce z tą różnicą że świętowanie w wielu miastach rozłożone jest na kilka dni. Mieszkańcy Bałkanów zwykle świętują przez 2-3 dni. Pewne tradycyjne zwyczaje noworoczne związane są ściśle z religią, która dzieli Bałkany na trzy cywilizacyjne części – zachodnią (katolicką), wschodnio-bizantyńską (prawosławną) oraz muzułmańską.W dużych miastach ludzie wychodzą na ulice, biorą udział w otwartych i zamkniętych koncertach, imprezują w klubach, barach czy w domach z rodziną, spędzają rzadziej sylwestra w teatrach lub kościołach. O północy mieszkańcy Bałkanów podobnie jak Polacy, piją szampana lub inne lokalne trunki jak rakiję, śliwowicę czy wino i składają sobie noworoczne życzenia, w części krajów popularne jest noworoczne kolędowanie, przez następne kilka dni ludzie świętują, spotykając się na mieście i w domach. Popularny na Bałkanach jest zwyczaj wymieniania się podarunkami w Nowy Rok. Częściej niż w Polsce kobiety i mężczyźni bawią się osobno, wynika to głównie ze względu na fakt iż na Bałkanach pozycja kobiet, szczególnie w małych miastach i na wsi jest nieco niższa aniżeli w Polsce czy krajach Europy Zachodniej. Nieco inaczej zabawa sylwestrowa wygląda wśród Albańczyków oraz Bośniaków wyznających Islam, oddziałują tutaj zasady religii muzułmańskiej, które relatywnie restrykcyjne są mniej lub bardziej przestrzegane, warto podkreślić iż muzułmańscy Albańczycy oraz Bośniacy nie są w zdecydowanej większości ortodoksyjni i zalecenia Koranu traktuje się dosyć liberalnie w porównaniu do innych krajów muzułmańskich, podobnie zresztą jak w Turcji, nigdzie nie ma problemu z kupnem i konsumpcją alkoholu.
Religia wywarła i wywiera trwały wpływ na zwyczaje mieszkańców Bałkanów. O ile katoliccy świętują Nowy Rok tylko 1 stycznia, prawosławni poza udziałem w imprezach sylwestrowych, celebrują prawosławny Nowy Rok który według kalendarza juliańskiego przypada na 14 stycznia, część religijnych osób prawosławnych rezygnuje z hucznych imprez sylwestrowych trwa bowiem prawosławny przedświąteczny post. Podobnie jak prawosławni, początek nowego roku w innym terminie świętują również muzułmanie. Do ustalania dat uroczystości muzułmanie używają kalendarza opartego na fazach księżyca, sam półksiężyc jest symbolem islamu. Kalendarz księżycowy bierze swój początek od ucieczki Mahometa z Mekki do Medyny. Muzułmański Nowy Rok nie ma jednak charakteru religijnego, rok w kalendarzu księżycowym jest krótszy od tradycyjnego, trwa zaledwie 354 dni, święta islamskie ulegają ciągłym przesunięciom względem kalendarza gregoriańskiego, muzułmanie Nowy Rok świętują w okolicach października.
Jak sylwestra spędza się w wybranych bałkańskich miastach?
Dubrownik, Chorwacja
Mieszkańcy świętują przyjście nowego roku pięć dni. Maraton imprez na głównej ulicy miasta Stradun co roku rozpoczna się 28 grudnia a kończy 1 stycznia. Sylwester rozpoczyna się współnym kolędowaniem mieszkańców oraz degustacją lokalnych alkoholi. Na miejskiej scenie pojawiają się chór, orkiestra oraz lokalni muzycy, DJ-e. Koncert zwykle transmitowany jest przez telewizję chorwacką HRK. Przez całe pięć dni na scenie występują wokaliści, DJ-e, kompozytorzy, zespoły i grupy. Poza typowym chorwackim i bałkańskim popem, można wysłuchać amerykańskich hitów oraz … muzyki klasycznej.
Sarajewo, Bośnia i Hercegowina
Mieszkańcy Sarajewa chętnie wyjeżdzają z miasta na czas sylwestra. Korzystają z czasu wolnego i wynajmują pokoje czy domy na wsiach, często korzystają z okolicznych popularnych stoków narciarskich. Większość zostaje jednak w domach i organizuje rodzinną imprezę. Bośniacy nie spożywają dużych ilości alkoholu, szczególnie w rodzinach muzułmańskich, potrafią przy jednym kieliszku alkoholu spędzić cały wieczór a przy tym świetnie się bawić! Bośniacy chętnie przedłużają sylwestrowy urlop na pierwsze tygodnie stycznia. Miejski sylwester w Sarajewie odbywa się w centrum miasta na Trgu djece Sarajeva, gwiazdami koncertu są lokalni DJ-e oraz zespoły muzyczne. Co roku odbywa się skromny pokaz sztucznych ogni.
Skopje, Macedonia
Podobnie jak w Dubrowniku i Sarajewie, miasto organizuje koncert w centrum miasta, który uświetniają lokalne gwiazdy estrady. Punktem kulminacyjnym zabawy sylwestrowej jest pokaz sztucznych ogni. Mieszkańcy Skopje o północy składają sobie życzenia oraz piją szampana. Zabawa trwa do białego rana. Zapełnione są niemal wszystkie stołeczne kluby, dyskoteki i bary.
Belgrad, Serbia
Największa impreza sylwestrowa na Bałkanach odbywa się właśnie w stolicy Serbii. W Belgradzie wymarzonego sylwestra spędzą wszystkie osoby lubiące tłumy uśmiechniętych ludzi, zabawę na całego, głośną muzykę i imprezę przez całą noc! Do Belgradu zjeżdzają się nie tylko Serbowie ale także turyści z całej Europy, w tym z Polski. Belgrad bez kszty przesady można nazwać imprezową stolicą nie tylko Bałkanów ale całej Europy Południowej. Noc sylwestrowa w Belgradzie pełna jest atrakcji, mnóstwo klubowych imprez, dyskotek a także organizowany na placu przed Szkuptiną największy sylwestrowy koncert Bałkanów. Na scenie pojawiają się lokalni i zagraniczni artyści, koncert dopełniają występy kabaretowe oraz kąśliwe uwagi prowadzących. O północy całe miasto rozbłyśnie tysiącami świateł, pokaz sztucznych ogni w Belgradzie uważany jest za najpiękniejszy na Bałkanach, szczególnie atrakcyjny jest oglądany na brzegu Dunaju, skąd można podziwiać panoramę całego miasta. Z roku na rok belgradzki sylwester przyciąga coraz większe rzesze turystów z całej Europy. Turyści chwalą sylwester w Belgradzie za unikalną sylwestrową atmosferę, gościnność mieszkańców, niskie ceny oraz wysoką jakość usług. Co roku w Belgradzie odbywa się również 1 stycznia w Nowy Rok kolorowa parada Miasto Otwartego Serca, podczas której odbywają się spotkania z Dziadkiem Mrozem (Mikołajem), pokazy pirotechniczne, muzyczne, warto odnotować że parada ma charakter charytatywny, dochód przeznaczany jest na pomoc chorym dzieciom i zakup sprzętu szpitalnego, w swojej istocie przypomina zabawę podczas WOŚP organizowanej w całej Polsce. Sylwester w Belgradzie staje się coraz popularniejszy w całej Europie co zauważają polskie biura podróży, przygotowujące tanie oferty wyjazdów noworocznych. Czekają nas niezapomniane wrażenia i bałkańska zabawa!
Jeśli nie masz pomysłu jak spędzić Nowy Rok lub perspektywa kolejnej imprezy sylwestrowej w Polsce wydaje się nudna, już dziś planuj wyjazd na Bałkany!
Komentarze